Deel 1: Seminarie Rory Miller 

Logic of Violence / Think like a criminal

Op 12 en 13 december 2015 woonden we met Krav Maga Trainingscentrum een seminarie bij gegeven door Rory Miller, en georganiseerd door Systema Kortrijk.

Deel 1 van het verslag: ‘Rory Miller en de Piramide van Maslow’. 

1. Piramide van Maslow

Rory Miller startte dag 1 van het seminarie met een gevechtstechnische benadering van de behoeftenpiramide van Maslow. De piramide van Maslow is, kort gezegd, een hiërarchische ordening van de behoeften van de mens, onderaan te beginnen met de meest primaire noden zoals behoefte aan eten, drinken, veiligheid… naar ‘hogere’ behoeften zoals ‘erbij horen’, (zelf)waardering en zelfrealisatie. Deze behoeftenpiramide is zonder uitzondering op elke mens van toepassing, en zal bijzondere implicaties hebben over hoe we over veiligheid en zelfverdediging denken.

2. Sociale en asociale vormen van agressie, en ‘affordances’

Iemand die verdrinkt is in survival-modus. Zijn allereerste nood is blijven leven, en zijn of haar focus zal dan ook gericht zijn op alles wat de kans op overleven zal vergroten. Indien de verdrinkende persoon je vastklampt, en in een poging om boven water te blijven, jou onder duwt, kunnen we spreken van een ‘asociale’ vorm van geweld. Met ‘asociaal’ bedoelt Rory Miller dat de persoon die agressief is (in het voorbeeld ‘iemand onder water duwen’) niet verwikkeld is in een sociale communicatie met de ander (hier ‘de persoon die onder water wordt geduwd’). De drenkeling ziet de ander slechts als een ‘resource’, een middel of floating device om te blijven leven. Hij of zij vertoont de reactie van een prooi in doodsangst, en opgeven is geen optie.

Heel anders is het wanneer iemand bijvoorbeeld het gevoel heeft er niet bij te horen. Agressie die hieruit ontstaat behoort tot ‘sociale’ levels van agressie. Centraal in de geweldpleging staat communicatie naar de ander(en). ‘Sociaal’ betekent hier dus niet dat het om een vriendelijke activiteit zou gaan. Het duidt enkel op de interactie en communicatie met andere wezens door middel van de agressie.

De twee levels in de piramide van Maslow die aanleiding geven tot ‘asociale’ agressie zijn deze aan de basis van de piramide: ‘survival’ (overleven) en ‘security’ (veiligheid). Agessors van asociale agessie worden ‘resource predators’ genoemd.

De tweel levels in de piramide van Maslow die aanleiding geven tot ‘sociale’ agressie zijn ‘belonging’ (erbij horen) en ‘esteem’ (waardering). Agressors van sociale agressie worden ‘process predators’ genoemd.

3. Affordances

“The ideal is to just see, without the labeling.  That’s hard.  But it maximizes possibility.”

Rory Miller plaatst onderaan de piramide een extra term: ‘Affordances’. Voor dit begrip is er in het Nederlands geen sluitende vertaling. Het is ontleend aan de perceptuele psychologie, en betekent dat de wereld niet enkel wordt waargenomen als objecten, vormen en ruimtelijke relaties, maar ook als de mogelijkheid om actie te nemen. Een stoel kan je eenvoudig benaderen als een voorwerp om op te zitten, maar vanuit een andere perceptie is deze stoel veel meer: hij kan dienen als vlak oppervlak om een boek op te leggen, als opstapje, … of als schild. In een conflict is het eveneens mogelijk om van perspectief wisselen. Is het conflict zoals we denken dat het is, of kunnen we het ook anders benaderen? Beperken labels onze visie? Rory Miller haalt dit aan om ons te doen nadenken over het arbitrair karakter van vormen van (a)sociale agressie, en dus ook onze vrijheid om te reageren op agressie zonder in de dynamiek van agressie meegesleept te worden. Meer hierover op de blog van Rory Miller.

Lees verder: deel 2 van het verslag ‘Analyse van sociale en asociale vormen van agressie’.